Guðmundur varar Hafnfirðinga við: „Hvaða um­hverf­issinna dett­ur í hug að dæla snefilefnum sem eru ekk­ert annað en eit­ur und­ir íbúðarbyggð?“

„Við meg­um ekki láta fjár­hags­lega hags­muni stór­fyr­ir­tækja og er­lendra fjár­festa ráða för án þess að tryggt sé að um­hverfið, sam­fé­lagið og börn­in okk­ar séu ekki í hættu.“

Þetta segir Guðmundur Víglundsson, tæknifræðingur og Hafnfirðingur, í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag. Þar skrifar hann um áform Carbfix um að koma upp Coda Terminal á Völlunum í Hafnarfirði.

Vekur áleitnar spurningar

Um er að ræða afar umdeilt verkefni og hafa íbúar í Hafnarfirði látið til sín taka vegna málsins. Í stuttu máli gengur verkefnið út á að dæla miklu magni koltvísýrings í jörðu í Straumsvík og næsta nágrenni. Hafa íbúar lýst yfir áhyggjum sínum af óvissu varðandi verkefnið og hugsanlegra áhrifa á umhverfið.

Guðmundur segir að verkefnið hljómi eins og mikilvæg loftslagsaðgerð, en nýjar upplýsingar í málinu veki áleitnar spurningar um umfang verkefnisins, umhverfisáhrif og skort á gagnsæi í kynningu þess fyrir íbúum.

Varpa sprengju um Carbfix: Fyrirtækið sagt stefna að mun umfangsmeiri framkvæmdum en áður hefur komið fram

Vísar hann meðal annars í umfjöllun Heimildarinnar í janúar og segir að samkvæmt henni séu allt önnur áform hjá Carbfix varðandi Coda Terminal-verkefnið.

„Sam­kvæmt upp­lýs­ing­um úr kynn­ing­ar­gögn­um Carbfix sem unn­in voru af banda­ríska bank­an­um Morgan Stanley fyr­ir vænt­an­lega fjár­festa árið 2023 kem­ur fram að sækja eigi um nýtt um­hverf­is­mat árið 2026 þar sem há­marks­magn á niðurdældu kol­díoxíði er ekki 3 millj­ón­ir tonna held­ur 4,8 millj­ón­ir tonna,“ segir Guðmundur og bætir við að í sömu fjár­festa­gögn­um komi fram að Coda Terminal í Hafnar­f­irði sé fyrsta af fjór­um sam­bæri­leg­um stöðvum sem Carbfix vill reisa á Íslandi. Verk­efni séu þegar í und­ir­bún­ingi í Þor­láks­höfn, Helgu­vík og hugs­an­lega á Húsa­vík.

Eru Íslendingar tilbúnir í þetta?

„Ef íbú­ar Hafn­ar­fjarðar samþykkja verk­efnið má bú­ast við að það verði notað sem for­dæmi fyr­ir önn­ur svæði. Spurn­ing­in er því ekki aðeins hvort Hafn­f­irðing­ar vilja þetta verk­efni í sínu bæj­ar­fé­lagi, held­ur hvort Íslend­ing­ar al­mennt séu til­bún­ir að samþykkja að millj­ón­um tonna af CO2 verði dælt niður í jörðina víðs veg­ar um landið.“

Click here to preview your posts with PRO themes ››

Segir Guðmundur að Carbfix hafi verið að reyna að leyna bæj­ar­stjórn og íbúa í Hafnar­f­irði því hver stærð Coda Terminal-verk­efn­is­ins er í raun.

„Ótti Hafn­f­irðinga er að raun­ger­ast þar sem draga á þá ákvörðun bæj­ar­stjórn­ar á lang­inn að leyfa íbú­um að kjósa, þar til niðurstaða Skipu­lags­stofn­un­ar ligg­ur fyr­ir. Nú liggja stjórn­end­ur Carbifix á bæn um að þeir fái já­kvætt um­hverf­is­mat og geti sagt Hafn­f­irðing­um að þeir séu ekki um­hverf­i­s­væn­ir ef þeir hafna verk­efni sem stuðlar að því að stöðva hlýn­un jarðar.“

Guðmundur hefur áður látið að sér kveða í umræðum um Coda Terminal og ítrekar hann spurningu sem hann hefur áður varpað fram: „Hvaða um­hverf­issinna dett­ur í hug að dæla snefil­efn­um sem eru ekk­ert annað en eit­ur und­ir íbúðarbyggð? Þá myndu þau aukast úr 15,6 tonn­um í 25 tonn á dag.“

Staðreyndum málsins leynt

Guðmundur bendir á að nota eigi gríðarlegt magn a grunn­vatni sem renn­ur frá Kaldár­botn­um und­ir hrauni að strönd­inni við Straums­vík og skap­ar eina af mik­il­væg­ustu aðstæðum fyr­ir hrygn­ing­ar­stöðvar í Faxa­fló­an­um. Nefnir hann að ferskvatn sé nú þegar ein mik­il­væg­asta auðlind fyr­ir líf á jörðinni. Þá bendir hann á að það magn rafmagns sem þarf í verkefnið sem og heita vatnið.

„Eitt það al­var­leg­asta í þess­um nýju upp­lýs­ing­um er að það er ekki ein­ung­is búið að leyna bæj­ar­stjórn staðreynd­um máls­ins, en hún hef­ur verið mjög hlynnt verk­efn­inu frá upp­hafi, held­ur er einnig reynt að af­vega­leiða alla umræðu gagn­vart íbú­um Hafn­ar­fjarðar. Við meg­um ekki láta fjár­hags­lega hags­muni stór­fyr­ir­tækja og er­lendra fjár­festa ráða för án þess að tryggt sé að um­hverfið, sam­fé­lagið og börn­in okk­ar séu ekki í hættu.“

Grein sína endar Guðmundur á þessum orðum:

„Íbúar Hafn­ar­fjarðar og aðrir lands­menn eiga rétt á hrein­skil­inni umræðu og skýr­um upp­lýs­ing­um áður en tek­in er ákvörðun sem get­ur haft áhrif á nátt­úru, sam­fé­lag og lífs­gæði þeirra um ókomna tíð. Hver ber ábyrgðina ef eitt­hvað fer úr­skeiðis? Carbfix tal­ar um vökt­un en hvað ger­ir vökt­un þegar skaðinn er skeður? Ger­um Ísland betra og ger­um það sam­an.“